konferencja

2-3 czerwca 2022

Platonizm w metafizyce
/ ontologii

źródła, dzieje, aktualność, krytyka

Patronat merytoryczny:

referat

Julian Piotr Maciejewski

Uniwersytet Warszawski

Teoria idei świętego Bonawentury

abstrakt

Teoria idei świętego Bonawentury stanowi przykład oryginalnej chrześcijańskiej recepcji platonizmu w średniowieczu. Bonawentura, opierając się na tradycyjnej koncepcji idei jako myśli Bożych, ujmuje zagadnienie to w trzech aspektach. Pierwszym są idee jako pryncypia wiedzy Boga o poszczególnych Jego stworzeniach, drugim idee jako wzorce tychże stworzeń, trzecim idee jako zasady ludzkiego poznania świata. Filozof powraca przy tym do zapomnianego w poprzednich wiekach (a oryginalnie Platońskiego) epistemologicznego rozumienia idei, zachowując zarazem bardzo ważną rolę dla ich wzorczości. Poznawczy ich aspekt opiera się na podobieństwie zachodzącym między Bogiem a stworzeniami, gdzie poznanie w ogóle jest postacią upodobnienia. Istotną kwestią jest też rozwiązanie problemu wielości idei przy absolutnej prostocie bytu Boga, oparte na rozróżnieniu wielości rzeczywistej i pojęciowej — idea jest rzeczywiście jedna i tożsama przy tym z Bożą istotą, ale możliwe jest orzekanie o ideach wielości na poziomie językowym. Bonawentura wykorzystuje przy tym swoją teorię relacji i relacyjnego orzekania o Bogu.